Миний блог үзэгч залуучууд яаж гадаад хэл хурдан сурах вэ тэр дундаа англи хэлээ хэрхэн богино хугацаанд сайжруулах вэ гэсэн асуулт их ирүүлж байна. Би нэг их сүрхий арга чарга мэддэг, тэрийгээ хүнд ч хэлэхгүй нуугаад байгаа хүн биш гэхдээ зөвлөе, санал бодол хуваалцая гэж бодлоо. Тус болж бас юуны магад. Хэл сурах, за ер нь аливаа шинэ зүйлийг сурахад хэд хэдэн чухал зарчимтай баймаар юм билээ. 
Шуудхан хэлэхэд гадаад хэлийг тэр хэлнийх нь орчин нутагт нь сурах шиг сайн юм байхгүй. Гэхдээ хүн болгонд энэ завшаан олон учир шалтгаанаар олдоод байхгүй учир өөрийн сэтгэл, итгэл, хөдөлмөр гуравтаа шүтэхээс өөр замгүй. Миний дээр хэрэгтэй гэсэн тэр зарчим бол энэ гурав юм. Ийм гурван зүйл байхгүйгээр дан сайн сурах бичиг, ном дэвтэрээр сурна гэж хаана ч байхгүй. Унтаж байхад чинь гадаад хэл сургах ном си ди байна гэж байгаа хүн болж үлгэр яриж бизнес хийж байна гэж ойлгох хэрэгтэй. Дээр хэлсэн дээр бүтээлч байх үйлийг нэмбэл бүр сайн. Нэг үеэ бодвол манай дэлхийн гол гол хэл, тэр дундаа англи, орос, япон, хятад, солонгос хэл сурах боломж нэлээд нэмэгдсэн. Энэ нь тухайн хэлээр хэвлэл мэдээллийн хэрэгсэл байнга ашиглах боломж юм. 
Монголчуудыг ажиглаж байхад хэлний зүй буюу бичгийн хэлэнд овоо, ярианы хэлэнд ахиц муутай доороо эргэсэн аятай байдаг. Энэ нь ярих сонсох орчин бүрдэхгүй байгаатай холбоотой. Эхлээд сонсож ойлгож ёстой нөгөө чихнийхээ бөглөөг гаргаж байж дараа нь хариулах, ярих шат руугаа орно. Гэхдээ мэдээж гэнэт яриад унахгүй аль аль нь зэрэг хөгжиж байгаад ахих дэвших тал руугаа урагшилна. Хэдий чинээ уйгагүй их сонсох тусмаа дасаж дадаад ойлгоод эхлэнэ. Номын дасгал хийчихэээд суугаад байвал бүтэхгүй. Мэдээж сонсоход суурь мэдлэг, бас үгийн сангийн тодорхой нөөц хэрэгтэй л дээ. Үгийн сангийн нөөцийг бол алхам тутамдаа нэмэгдүүлэх хэрэгтэй, энэ бол хаана ч явсан нэмэж болдог, орчин нөхцөл шаарддаггүй ажил.
Зэ тэгээд дараа нь шууд сонсох чадвараа хөгжүүлэхийн төлөө байнга хичээллэх хэрэгтэй. Та дандаа хөгжим сонсож явдаг шигээ дандаа амид яриа сонсож явбал чихний чинь бөглөө арилна. 
Залуучуудыг би хаа явсан газраа болсон болоогүй дуу сонсож толгой донхолзуулан данхалзуулан явснаас өдөрт ядаж нэгээс хоёр удаа ВВС юм уу Voice of America (VOA) радиог FM-ээр сонсож бай гэж зөвлөмөөр байдаг юм. Улаанбаатарт байгаа залуучуудад энэ маш том боломж. Учир энэ хоёр радио шинэ мэдээгээ цаг тутамд өдөртөө хэдэн арван удаа давтдаг учир нэг ёсны сайхан амид яриа, амид хичээл болох учиртай. Яг үнэндээ энэнээс илүү сургууль, сургалтын төв гэж Улаанбаатарт бараг байхгүй дээ. Ер нь залхуу бол хүний хамгийн том дайсан юм шүү дээ.
Токио, 21.05.2009